Etyka wydawnicza

Ogólne standardy etyczne

• Redakcja czasopisma „Logopedia” bazuje na Kodeksie dobrych obyczajów w nauce oraz na wytycznych Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej – COPE (www.publicationethics.org).
• Redakcja czasopisma współpracuje zarówno z autorami, jak i z recenzentami w celu promowania, rozwijania wiedzy i podnoszenia świadomości w zakresie znaczenia zasad etyki publikacyjnej określonych przez Komitet Etyki Publikacyjnej (COPE).
• Wszystkie manuskrypty zgłoszone do publikacji w czasopiśmie „Logopedia” są sprawdzane pod kątem zgodności z zasadami etyki publikacyjnej.
• Redakcja czasopisma zaleca, aby autorzy i recenzenci zapoznali się nie tylko z przedstawionymi poniżej zasadami etycznymi, lecz także z materiałami, które znajdują się na stronie internetowej Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (COPE) www.publicationethics.org.
• Wszystkie strony zaangażowane w proces wydawniczy (autor, redaktorzy, recenzenci i wydawca) są zobowiązane do przestrzegania zasad etyki na każdym etapie procesu wydawniczego czasopisma.

Kolegium redakcyjne czasopisma „Logopedia” dąży do zapewnienia najwyższych standardów wydawniczych. Recenzja tekstów prowadzona jest w formacie "double blind review". Każdy artykuł sprawdzany jest przez przynajmniej dwóch recenzentów.

Kroki postępowania redakcyjnego

Teksty przyjmowane są do czasopisma „Logopedia” przez platformę OJS www.logopedia-ptl.pl  oraz oficjalny adres sekretarza redakcji urszula.jeczen@umcs.mail.pl .

Sekretarz redakcji przekazuje niezwłocznie nadesłane teksty do wglądu redaktorowi naczelnemu  i komitetowi redakcyjnemu. Redaktor naczelny przypisuje poszczególnym członkom komitetu redakcyjnego zadanie wstępnej lektury tekstu i oceny, czy nie zachodzą okoliczności łamiące zasady etyczne bądź inne przesłanki powodujące konieczność odmowy przyjęcia tekstu do dalszej procedury.         W następnym kroku, członkowie komitetu redakcyjnego omawiają nadesłane teksty, decydują o wdrożeniu dalszej procedury bądź odmowie przyjęcia tekstu. Każdemu tekstowi przypisanych zostaje dwóch recenzentów.

Sekretarz redakcji wysyła prośby o zrecenzowanie tekstów oraz gromadzi nadesłane recenzje. Po otrzymaniu kompletu recenzji, redaktor naczelny i kolegium redakcyjne zapoznaje się z ich treścią. W razie otrzymania dwóch recenzji negatywnych tekst zostaje odrzucony. W razie otrzymania jednej recenzji pozytywnej i jednej negatywnej powołuje się trzeciego recenzenta.Sekretarz redakcji przekazuje uwagi recenzentów autorowi, a po otrzymaniu poprawionego tekstu redaktor naczelny i komitet redakcyjny ocenia, czy uwagi recenzentów zostały należycie uwzględnione przez autora artykułu.

Sekretarz redakcji gromadzi zaakceptowane, finalne wersje tekstów, sporządza ostateczny spis treści, oddaje po akceptacji przez redaktora naczelnego.

Każdy recenzent, jeśli uzna siebie za osobę niekompetentną w zakresie oceny badań zawartych w danym manuskrypcie lub stwierdzi, że terminowe wykonanie recenzji nie jest możliwe, powinien niezwłocznie powiadomić o tym redaktora, aby można było jak najszybciej skontaktować się z innymi recenzentami.

Wszelkie prace otrzymane do recenzji należy traktować jako dokumenty poufne. Nie wolno ich ujawniać ani omawiać z innymi osobami, chyba że redaktor wyrazi na to zgodę. Recenzje powinny być sporządzane z zachowaniem zasad obiektywności formułowanych sądów. Niedopuszczalna jest krytyka autora jako osoby. Recenzenci powinni jasno wyrażać swoje spostrzeżenia poparte odpowiednimi argumentami.

Zamieszczone poniżej zasady etyczne zostały oparte na rekomendacjach stowarzyszenia COPE

Autorzy

Autorzy zgłaszający oryginalne prace do publikacji na łamach czasopisma „Logopedia” są zobowiązani do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników i ich znaczenia dla dyscypliny logopedii. Zgłoszenia powinny zawierać wystarczająco dużo informacji umożliwiających weryfikację, a także powtórzenie badań.

Nierzetelne lub niezgodne z zasadami etyki prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników przeprowadzonych badań jest niedopuszczalne i skutkować może wycofaniem tekstu.

Na łamach „Logopedii” publikowane są wyłącznie oryginalne teksty naukowe. Autorzy są zatem zobowiązani do zgłaszania oryginalnych treści i w przypadku korzystania z badań i/lub słów innych osób, do stosowania odpowiednich oznaczeń wskazujących na cytowanie. Autor korespondujący powinien zadbać, by na liście autorów pracy widnieli wszyscy jej współautorzy (zgodnie ze wskazaną wyżej definicją) i by ich wyliczenie nie zawierało żadnych niewłaściwych osób, oraz by wszyscy współautorzy zapoznali się i zatwierdzili ostateczną wersję opracowania i wyrazili zgodę na jej złożenie do publikacji. W sytuacji podejrzenia wystąpienia przypadku "ghostwriting" lub "guest (gift) authorship", redakcja wszczyna właściwe postępowanie w oparciu o wytyczne opracowane w formie diagramów przez Komitet ds. Etyki Publikacyjnej (COPE) (https://publicationethics.org/guidance/Flowcharts ).

Jeżeli są inne osoby, które brały udział w określonych merytorycznych aspektach projektu badawczego, należy je wymienić w części „Podziękowanie” (umieszczone pod tekstem artykułu lub w przypisie na pierwszej stronie tekstu).

Autorzy ponoszą zbiorową odpowiedzialność za złożony tekst. Każdy z autorów odpowiada za zapewnienie, by kwestie dotyczące dokładności lub rzetelności jakiejkolwiek części opracowania były odpowiednio zweryfikowane i rozwiązane. Co do zasady, autor nie powinien publikować prac opisujących te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie lub publikacji pierwotnej. Jednoczesne składanie tej samej pracy do więcej niż jednego czasopisma stanowi nieetyczne zachowanie publikacyjne i jest niedopuszczalne.

Redakcja czasopisma „Logopedia” za zbędną, wielokrotną (zduplikowaną) publikację, uznaje manuskrypt, w którym autor powiela własne, wcześniej opublikowane prace w formie dosłownego lub częściowego powtórzenia własnych publikacji albo złożenia tekstu opublikowanego w innej wersji językowej. Autorstwo tekstu powinno być ograniczone do tych osób, które wniosły znaczący wkład w koncepcję, projekt, wykonanie lub interpretację zgłaszanego badania. Wszystkie osoby, które miały znaczący wkład w powstanie złożonego tekstu powinny zostać wymienione jako współautorzy. 

Przez cały czas należy odpowiednio potwierdzać pracę innych. Autorzy tekstów zgłaszanych do czasopisma powinni również cytować publikacje, które miały wpływ na określenie charakteru zgłaszanej pracy. Wszyscy współautorzy powinni przeczytać i zatwierdzić ostateczną wersję pracy oraz wyrazić zgodę na złożenie jej do publikacji w czasopiśmie. 

Autorzy zgłaszający tekst do publikacji powinni ujawnić wszelkie finansowe lub inne istotne (handlowe, prawne, zawodowe) konflikty interesów, które mogą mieć wpływ na wyniki prezentowanych badań lub ich interpretację. Należy poinformować w zgłoszeniu o wszystkich źródła wsparcia finansowego projektu.

Jeśli autorzy odkryją znaczące błędy lub nieścisłości w swoich tekstach, zobowiązani są do niezwłocznego powiadomienia Redakcji i współpracy z zespołem redakcyjnym i wydawcą w celu wycofania tekstu bądź skorygowania zaistniałych błędów i publikacji erraty. W przypadku publikacji wizerunku na zdjęciach osób, które nie są powszechnie znane (pełnienie funkcji publicznych) należy uzyskać ich zgodę na rozpowszechnianie wizerunku i przetwarzanie danych osobowych (obowiązek informacyjny RODO).

Tryb wycofania tekstu

W wyjątkowych przypadkach dopuszcza się wycofanie artykułu przez autora: wówczas autor powinien przedłożyć stosowne oświadczenie, w którym podaje powody wycofania artykułu z publikacji w czasopiśmie. Oświadczenie powinno zostać opatrzone odręcznym podpisem autora (lub wszystkich autorów w przypadku publikacji wieloautorskiej), a następnie przesłane do redakcji czasopisma (redakcja akceptuje także skan oświadczenia).

Na wniosek autora artykuł może zostać wycofany wyłącznie na etapie redagowania pracy, przed formalną publikacją w czasopiśmie.

Redakcja

Redakcja czasopisma „Logopedia” sprawuje nadzór nad przestrzeganiem zasad etycznych związanych z publikowaniem tekstów naukowych w czasopiśmie i przeciwdziała praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami etycznymi.

Redakcja „Logopedii” decyduje o tym, które manuskrypty (artykuły, recenzje, sprawozdania z konferencji naukowych, itp.) przesłane do czasopisma należy opublikować oraz jest odpowiedzialna za wszystkie publikowane w czasopiśmie materiały.

Decyzje wydawnicze podejmuje redaktor naczelny po konsultacji z członkami kolegium redakcyjnego, rady naukowej lub recenzentami.

Redaktor dba o zachowanie rzetelności badań naukowych w razie potrzeby jest otwarty na publikowanie poprawek, wyjaśnień, informacji o wycofaniu artykułu i przeprosin. W przypadku podejrzenia o plagiat lub podejrzenia o zbędną wielokrotną (zduplikowaną) publikację, redakcja wszczyna właściwe postępowanie, które opiera się na wytycznych opracowanych przez Komitet ds. Etyki Publikacyjnej (COPE)
(https://publicationethics.org/guidance/Flowcharts ).

Redaktor dąży do zapewnienia uczciwego i prawidłowego procesu recenzowania. W sytuacji konfliktu interesów wynikającego z konkurencji, współpracy lub innej relacji albo powiązania z którymkolwiek z autorów, instytucji związanych z manuskryptami, redaktorzy powinni wycofać się z oceny złożonych tekstów..

Zadania Komitetu Redakcyjnego

Członkowie Komitetu Redakcyjnego mają obowiązek wspierania i promowania czasopisma. W swoich działaniach komitet redakcyjny „Logopedii” przestrzega praw poufności: chroni poufność informacji uzyskanych w trakcie badań i kontaktów zawodowych. Redakcja jest wyczulona na prawo własności intelektualnej i zajmuje się domniemanymi naruszeniami zasad dotyczących ochrony własności intelektualnej, wspiera autorów, których prawa autorskie zostały naruszone lub którzy stali się ofiarami plagiatu.

Redakcja „Logopedii” dba o spójność publikowanych materiałów, wyklucza jakiekolwiek naukowe bądź etyczne kompromisy oraz umożliwia publikowanie korekt, errat i sprostowań, gdy zaistnieje taka potrzeba. Wszelkie informacje o procedowanym zgłoszeniu nie mogą zostać ujawnione nikomu poza autorem (autorami), recenzentami i potencjalnymi recenzentami, a w wybranych przypadkach członkami redakcji i rady naukowej, a także wydawcą.

Niepublikowane materiały zawarte w przesłanym zgłoszeniu nie mogą być wykorzystywane przez redaktorów we własnych badaniach bez wyraźnej pisemnej zgody autora.

Zastrzeżone informacje lub pomysły uzyskane w wyniku procesu recenzji muszą być traktowane jako poufne i nie mogą być wykorzystywane dla osobistych korzyści członków zespołu redakcyjnego.

Redaktor naczelny odrzuca nadesłany artykuł w przypadku ujawnienia plagiatu, autoplagiatu, zastrzeżeń co do respektowania praw autorskich osób trzecich oraz wystąpienia wątpliwości dotyczących autorstwa bądź współautorstwa artykułu. Pochodzenie autora, jego narodowość, przynależność etniczna, poglądy polityczne itp. nie mają żadnego wpływu na decyzję o przyjęciu lub odrzuceniu zgłaszanego przez niego tekstu. Redakcja nie ujawnia danych autorów recenzentom ani danych recenzentów autorom.

Redaktor czasopisma powinien dążyć do zapewnienia sprawiedliwego i stosownego procesu recenzyjnego. Powinien wycofać się z procesu redakcyjnego w przypadku wystąpienia konfliktu interesów, wynikającego z relacji konkurencyjnych, współpracy lub innych związków z dowolnymi autorami, firmami lub (ewentualnie) instytucjami związanymi ze zgłoszonym artykułem. Wpływy z reklam, przedruków lub inne korzyści komercyjne nie powinny mieć wpływu na decyzje zespołu redakcyjnego.

Zespół redakcyjny zachęca wszystkich zainteresowanych do przesyłania uwag i opinii dotyczących opublikowanego materiału.

Zespół redakcyjny powinien zbadać i podjąć odpowiednie kroki w każdym przypadku podejrzenia lub domniemania uchybień etycznych w badaniach i publikacjach, jak również w przypadku podejrzenia złamania standardów etycznych w procesie redakcyjnym i recenzyjnym.

Redaktor zobowiązany jest do poinformowania pozostałych członków komitetu redakcyjnego i Rady naukowej o wszelkich wątpliwościach natury etycznej dotyczących tekstów zgłoszonych do publikacji (brak zgody albo zastrzeżenia komisji etycznej dotyczące ochrony wizerunku, danych osobowych, praw pacjenta lub zwierząt). W takiej sytuacji redaktor zobowiązany jest do tego, aby poprosić autora o dostarczenie odpowiednich zaświadczeń i dokumentów.

Członkowie redakcji „Logopedia”, którzy są autorami i/lub współautorami artykułu naukowego zgłoszonego do publikacji, są wyłączeni z procesu jego wewnętrznej oraz zewnętrznej recenzji.

Zasady pracy Recenzentów

Proces recenzyjny w czasopiśmie „Logopedia” odbywa się w systemie "double-blind review".

Do każdego tekstu przypisuje się przynajmniej dwóch recenzentów. Recenzenci artykułów współpracują z zespołem redakcyjnym i poprzez komunikację prowadzoną w procesie recenzyjnym mogą mieć wpływ ostateczny kształt publikowanych prac.

Rada Recenzencka dba o wysoki poziom merytoryczny i etyczny prac publikowanych w „Logopedii”. Podstawowym wyznacznikiem sporządzanej recenzji powinien być jej obiektywizm, a w polemice z autorem powinny być podnoszone argumenty merytoryczne i naukowe, wyrażone w sposób jasny i zrozumiały. Krytyka personalna jest niedopuszczalna. Recenzowane prace są poufne, nie mogą być przekazywane ani okazywane osobom trzecim. Za praktykę niestosowną uznaje się dyskusję nad nimi poza gronem Redakcji i Rady Naukowej.

Wszystkie recenzje są sporządzane anonimowo. Recenzenci mają obowiązek zrezygnowania z pisania recenzji w przypadku wystąpienia konfliktu interesów wynikającego z relacji z autorem bądź instytucją przez niego reprezentowaną. Recenzent powinien poinformować Redakcję o wszystkich przypadkach czy podejrzeniach naruszenia przez autora artykułu standardów etycznych. Recenzent, który nie może zrecenzować pracy w wyznaczonym terminie, powinien jak najszybciej poinformować o tym Redakcję i zrezygnować z funkcji recenzenta.

Recenzent powinien wycofać się z procesu recenzyjnego w przypadku wystąpienia konfliktu interesów, wynikającego z relacji konkurencyjnych, współpracy lub innych związków z dowolnymi autorami, firmami lub (ewentualnie) instytucjami związanymi ze zgłoszonym artykułem.

Rozpatrując wycofanie, ogłoszenie o potencjalnie nierzetelnej publikacji i wprowadzenie poprawek do artykułów opublikowanych w czasopiśmie, redaktor będzie kierował się wytycznymi COPE dotyczącymi wycofywania artykułów (https://publicationethics.org/retraction-guidelines ).

Zasady pracy Wydawcy

Wydawca - Polskie Towarzystwo Logopedyczne zobowiązane jest do dokumentowania, archiwizowania i udzielania zespołowi redakcyjnemu wszelkich informacji o skargach w stosunku do czasopisma „Logopedia”, redakcji i rady naukowej czasopisma oraz samego Wydawnictwa

Skargi i odwołania

Skarga na czasopismo „Logopedia” może dotyczyć działalności samego czasopisma, członków redakcji, pracowników czasopisma lub Wydawnictwa.

Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań, jak również naruszenie przez czasopismo interesów osób skarżących. Skargę na czasopismo „Logopedia”, członków jego redakcji wnosi się do redaktora naczelnego.