Sprawności komunikacyjne w postępowaniu logopedycznym. Od Aspergera do Williamsa
Słowa kluczowe:
kompetencja komunikacyjna, językowe reguły społeczne, językowe reguły sytuacyjne, językowe reguły pragmatyczne, zespół Aspergera, zespół WilliamsaAbstrakt
Wykładnikiem społecznego-emocjonalno, poznawczego i językowego rozwoju dziecka jest sprawność komunikacyjna, czyli umiejętność użycia języka w grupie społecznej, wyrażająca się adekwatnością zachowania językowego w odniesieniu do społecznych rang rozmówców (sprawność społeczna), zdolnością dostosowywania wypowiedzi do czasu, miejsca czy tematu rozmowy (sprawność sytuacyjna) oraz umiejętnością osiągania założonego celu wypowiedzi (sprawność pragmatyczna). Werbalne i niewerbalne wykładniki sprawności komunikacyjnych są istotnym elementem diagnozy logopedycznej, ważną przesłanką w różnicowaniu zaburzeń rozwojowych, a także czynnikiem ukierunkowującym oddziaływania terapeutyczne. Na przykładzie dwu rodzajów zaburzeń neurorozwojowych (zespołu Aspergera i zespołu Williamsa) wykazano specyficzne dla tych zaburzeń profile rozwoju sprawności komunikacyjnych w kontekście emocjonalnego, poznawczego i językowego rozwoju dziecka.