Sprawności dialogowe w autyzmie. Wyniki badań dzieci 6–7-letnich w normie intelektualnej

Abstrakt

Sprawności dialogowe są wykładnikiem społecznego i komunikacyjnego rozwoju dziecka. Podstawowym problemem w funkcjonowaniu dzieci autystycznych jest budowanie naprzemiennych relacji społecznych i komunikowanie się z innymi, czyli rozwój sprawności dialogowych.
W artykule przedstawiono wyniki badania wypowiedzi dialogowych współtworzonych przez 6- i 7-letnie dzieci z autyzmem pozostające w normie intelektualnej. Problemy badawcze dotyczyły tego, czy dzieci autystyczne współtworzą dialog, czy respektują naprzemienność ról nadawcy i odbiorcy, czy realizują językowe reguły społeczne, sytuacyjne i pragmatyczne, czy współtworzone przez nie dialogi są spójne na poziomie formalnym, semantycznym i pragmatycznym. Ocena sprawności dialogowej wykazała, że dzieci autystyczne mają znaczne ograniczenia, ale też istotny potencjał w zakresie możliwości konwersacyjnych. Wyniki badań wskazują na potrzebę oceny sprawności dialogowej w diagnozowaniu zaburzeń rozwoju mowy